Tại chương trình, các diễn giả gồm: nhà báo Nguyễn Minh Đức, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo TP Hà Nội, Tổng Biên tập báo Kinh tế & Đô thị; nhà báo Hồ Quang Lợi, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, cố vấn Ban Biên tập tạp chí Người Làm Báo; nhà báo Đỗ Doãn Hoàng, báo điện tử Dân Việt/Nông thôn Ngày nay cùng sự tham gia của các lãnh đạo, phóng viên các cơ quan báo chí và các em sinh viên báo chí truyền thông Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn.

Tại buổi talkshow các nhà báo đã có những chia sẻ về vai trò của người làm báo trong kỷ nguyên số, những cơ hội và thách thức của người làm báo trong bối cảnh hiện nay, đồng thời đưa ra những quan điểm, kinh nghiệm làm báo trong thời kỳ mới.

Các diễn giả tại buổi Talk show

Phát biểu tại chương trình, nhà báo Hồ Quang Lợi, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam cho biết, từ năm 1990 đến nay công nghệ làm thay đổi toàn bộ quá trình tác nghiệp của phóng viên. Kỹ năng của từng phóng viên trong mỗi thời kỳ có thể khác nhau, nhưng quan trọng nhất là tính chiến đấu và trách nhiệm xã hội. Sức trẻ từ thế hệ phóng viên mới giúp các bạn hòa nhập rất nhanh, chính vì thế, các nhà quản lý cũng rất kỳ vọng vào thế hệ trẻ hiện nay. Trong kỷ nguyên số, cùng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ kết nối, số lượng các tờ báo điện tử cũng nở rộ khắp nơi trên thế giới, truyền tải thông tin được thể hiện dưới mọi hình thức, tạo ra một môi trường phát triển báo chí phong phú. Công nghệ đã mang tới những tiện ích vượt bậc cho người làm báo, tiếp cận báo chí thời gian qua.

Tuy nhiên, công nghệ số đang mang đến nhiều thách thức cho những người làm báo. Trong đó, thời đại 4.0, để thích nghi với thời cuộc, báo chí cũng phải thường xuyên kiểm chứng thông tin nhanh nhạy, bám sát thông tin đại chúng, lắng nghe, đưa tin tức xác thực một cách khách quan, nhanh nhất. Do vậy, trước sự phát triển mạnh mẽ và rộng lớn của công nghệ thông tin, đòi hỏi những người làm báo phải nhanh chóng bắt kịp với xu thế thời đại, không sẽ nhanh chóng bị tụt hậu. Ngoài những thông tin thông thường, các nhà báo phải tự học hỏi, để thông tin của mình khác biệt, chuyên sâu. Các nhà báo sử dụng công nghệ thế nào để có thể vừa biết làm báo, biết chụp ảnh, biết làm postcard, dẫn hiện trường... Đây là áp lực lớn, đòi hỏi nhà báo phải làm chủ được báo chí đa phương tiện.

Nhà báo Hồ Quang Lợi nêu rõ, với tất cả những người học nghề, làm nghề cần có 3 điều quan tâm: Học, lao động, sáng tạo. Nghề báo là nghề của sự sáng tạo, nếu không có sự sáng tạo cá nhân thì người làm báo khó có thể khẳng định được bản sắc của mình. Tính sáng tạo cũng là vấn đề lớn của tác phẩm báo chí đòi hỏi người làm báo phải rèn luyện, từ khi ngồi trên ghế nhà trường đến khi đi làm. Nghiệp vụ báo chí cần học từ thực tiễn, từ nhân dân, không chỉ tập trung vào nội dung truyền thống, phải cần tìm tòi cả công nghệ số.

Nhà báo Nguyễn Minh Đức trao đổi tại buổi Talk show

Nhà báo Nguyễn Minh Đức nhấn mạnh, nhiều cơ quan báo chí hiện nay đã ứng dụng AI, Big Data, IoT tạo ra các sản phẩm mới: Ứng dụng trả lời tự động (Chatbot), hay các sản phẩm báo chí dữ liệu, báo chí thị giác... việc đổi mới và tạo ra các sản phẩm, dịch vụ mới đi liền với cách thức tiêu dùng và thụ hưởng dịch vụ mới không chỉ đáp ứng nhu cầu mà còn là hướng đi kích thích nhu cầu phát triển, vừa gia tăng trải nghiệm cho khách hàng, vừa mở ra cơ hội cho sự phát triển của đơn vị báo chí, truyền thông.

Thực tế cho thấy, trong kỷ nguyên số, cùng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ kết nối, số lượng các tờ báo điện tử cũng nở rộ khắp nơi trên thế giới, truyền tải thông tin dưới mọi hình thức. Công nghệ số làm cho báo chí có bước nhảy vọt về thời gian thông tin, không gian bao phủ, cách thức tiếp cận thông tin, tăng về số lượng bạn đọc, cũng như số lượng và chất lượng thông tin. Trước đây công cụ hỗ trợ ít, năng suất làm báo thấp, mỗi phóng viên, nhà báo trong một tuần có thể chỉ viết được 2 bài, hiện nay với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin, một tuần có thể viết được 4 bài, năng suất làm báo hiện nay lớn hơn nhiều.

Mặc dù không ai có thể phủ nhận được công nghệ đã mang tới những tiện ích vượt bậc, nhưng đứng trước sự phát triển mạnh mẽ và rộng lớn của công nghệ thông tin, người làm báo cũng phải đối mặt với không ít thách thức, đòi hỏi phải nhanh chóng bắt kịp với xu thế thời đại.

Nhà báo Nguyễn Minh Đức cho rằng, kinh tế báo chí là một trong ba vấn đề báo chí Việt Nam phải đối mặt trong kỷ nguyên số. Trong đó, việc chuyển đổi số báo chí; tăng cường vai trò của công nghệ là những giải pháp hàng đầu thu hút thêm lượng truy cập, giữ chân độc giả, tăng doanh thu quảng cáo và phát triển thêm các mảng doanh thu khác.

Quang cảnh tại buổi Talk show

Theo nhà báo Đỗ Doãn Hoàng, chuyển đổi số cũng đang tạo những thách thức, áp lực cho người làm báo vì nếu thông tin mình có được không được xử lý kịp thời thì chỉ chậm một chút đã mất đi tính độc quyền. Các nhà báo trượt theo thông tin thời sự, mạng xã hội cạnh tranh dẫn đến chưa đào sâu vấn đề, thông tin không còn mang tính độc quyền. Thách thức tiếp theo đó là nhà báo khó giữ được bản lĩnh trước những lợi ích khác.

Nhà báo Đỗ Doãn Hoàng cho rằng, trong thời buổi công nghệ số và làm việc toàn cầu hiện nay, người làm báo cần phải biết công nghệ, thông thạo ngoại ngữ, hiểu chuyên sâu về một số vấn đề, lĩnh vực. Người làm báo hiện đại luôn phải nghĩ trong đầu tác phẩm của mình đi theo con đường nào để tiếp cận công chúng một cách hiệu quả.

“Tôi luôn nói với các bạn trẻ rằng, cứ đi là sẽ có đường, cái gì chưa biết hãy mạnh dạn mở lối cho bản thân mình. Phải biết lựa chọn hành động và đề phòng giữ mình. Giọt mồ hôi của người làm báo còn rơi là giọt mồ hôi hạnh phúc. Hạnh phúc không chỉ ở điểm đến mà cả trên đường đi”…

Nhà báo Đỗ Doãn Hoàng

Có thể thấy rằng, trong kỷ nguyên số, cùng với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ kết nối, số lượng các tờ báo điện tử cũng nở rộ khắp nơi trên thế giới, truyền tải thông tin dưới mọi hình thức. Dù chúng ta càng ngày càng tiến sâu vào kỷ nguyên số, nhưng những người làm báo phải luôn hướng về giá trị truyền thông giá trị cốt lõi của báo chí, đó là định hướng xã hội, tính nhân văn, sự chia sẻ của nhà báo với đời sống xã hội. Đặc biệt trong kỷ nguyên số đòi hỏi những người làm báo phải nhanh chóng thay đổi phương cách tác nghiệp để thích ứng, theo kịp sự biến đổi và phát triển của công nghệ thông tin thời kỳ mới.