Theo đó, chiều 23/4, trong chương trình Phiên họp thứ 32, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi).

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp.

Thu hẹp các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT

Trình bày tờ trình dự án Luật, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, dự thảo Luật gồm 4 chương, 16 điều, về cơ bản vẫn được kế thừa từ luật hiện hành nhưng có chỉnh lý, bổ sung cho phù hợp với nội dung chính sách.

Trong đó, về đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT), dự thảo Luật vẫn giữ nguyên 26 nhóm hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT nhưng đã thu hẹp các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT trong 26 nhóm này (bỏ 12 loại hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT gồm: phân bón; máy móc, thiết bị chuyên dùng phục vụ cho sản xuất nông nghiệp; tàu đánh bắt xa bờ (Luật Thủy sản đã thay tên gọi mới là tàu khai thác thủy sản tại vùng khơi, vùng biển); lưu ký chứng khoán; dịch vụ tổ chức thị trường của Sở Giao dịch chứng khoán hoặc Trung tâm Giao dịch chứng khoán; dịch vụ bưu chính công ích; dịch vụ viễn thông công ích; dịch vụ In-ter-net phổ cập theo chương trình của Chính phủ; dịch vụ duy trì vườn thú; dịch vụ duy trì vườn hoa, công viên; dịch vụ duy trì cây xanh đường phố; dịch vụ chiếu sáng công cộng).

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cũng cho biết, Chính phủ đề xuất bỏ Điều quy định về hóa đơn, chứng từ tại dự thảo Luật. Dự thảo Luật Thuế GTGT đã sửa đổi quy định về ngưỡng doanh thu không chịu thuế GTGT theo quy định tại Luật số 31/2013/QH13. Theo đó, cũng cần bổ sung vào điều khoản thi hành dự thảo Luật Thuế GTGT để sửa đổi, bổ sung Luật số 71/2014/QH13 liên quan đến nội dung về ngưỡng doanh thu chịu thuế thu nhập cá nhân của hộ, cá nhân kinh doanh nhằm đảm bảo thống nhất giữa 02 sắc thuế, thuận lợi trong triển khai.

Ngoài ra, để không gây xáo trộn đối với các hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán đã được ấn định thuế từ đầu năm, Chính phủ trình Quốc hội quy định mức doanh thu của hộ, cá nhân kinh doanh thuộc đối tượng không chịu thuế có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026.

Theo dự án Luật, sửa đổi quy định “Hàng hóa, dịch vụ của hộ, cá nhân kinh doanh có mức doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống” thành “Hàng hóa, dịch vụ của hộ, cá nhân kinh doanh có mức doanh thu hàng năm dưới mức do Chính phủ quy định” thuộc đối tượng không chịu thuế VAT để đảm bảo linh hoạt, chủ động điều chỉnh cho phù hợp với thực tiễn và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong từng thời kỳ (khoản 25 Điều 5 dự thảo Luật).

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc.

Cân nhắc các yếu tố liên quan trên bình diện chung của các chính sách hiện hành

Trình bày Báo cáo thẩm tra sơ bộ dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh nêu rõ, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách nhất trí về sự cần thiết sửa đổi Luật để giải quyết các bất cập trong thực tiễn cũng như hoàn thiện chính sách thu, phù hợp với mục tiêu đề ra trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030 và Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15 của UBTVQH triển khai thực hiện Kết luận số 19-KL/TW của Bộ Chính trị.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh đã nêu quan điểm của Thường trực Ủy ban đối với một số nội dung cụ thể: Về đối tượng không chịu thuế; Về giá tính thuế GTGT đối với hoạt động kinh doanh bất động sản; Về thời điểm xác định thuế GTGT; Về thuế suất; Về phương pháp tính thuế; Về khấu trừ thuế GTGT đầu vào; Các trường hợp hoàn thuế;…

Trong đó, về quy định liên quan đến sản phẩm xuất khẩu là tài nguyên, khoáng sản khai thác chưa chế biến thành sản phẩm khác và đã chế biến thành sản phẩm khác, dự thảo Luật không quy định các nội dung mang tính nguyên tắc để xác định sản phẩm là tài nguyên, khoáng sản thuộc diện không chịu thuế mà giao Chính phủ ban hành danh mục là chưa bảo đảm tính chặt chẽ của Luật. Vì vậy, đề nghị Chính phủ giải trình rõ hơn về định hướng, cách thức xây dựng các danh mục này, làm rõ các nội dung mang tính nguyên tắc, tạo căn cứ để Chính phủ ban hành danh mục và cung cấp dự thảo Danh mục để cơ quan thẩm tra có đủ thông tin đánh giá về tính phù hợp.

Về mức doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT, đề nghị Chính phủ tính toán, cân nhắc các yếu tố liên quan trên bình diện chung của các chính sách hiện hành (như mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân - TNCN, chuẩn nghèo đa chiều mới, GDP/đầu người tại thời điểm hiện nay đã tăng hơn 2 lần so với thời điểm năm 2013 khi mức ngưỡng doanh thu 100 triệu đồng được xây dựng,…) để quy định cụ thể mức ngưỡng này trong dự thảo Luật...

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh.

Kinh tế báo chí rất khó khăn

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị cần tiếp tục rà soát các Luật có liên quan để bảo đảm tính thống nhất (Luật Các tổ chức tín dụng 2024; Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu...).

Theo Chủ tịch Quốc hội, nên chăng cần nghiên cứu để bổ sung một số hành vi vi phạm, hành vi bị cấm và chế tài. Đây là Luật Thuế về chính sách, ngoài những điều cấm trong Luật Quản lý thuế đã có thì do tính chất đặc thù của thuế GTGT có thể phát sinh nhiều hành vi vi phạm nên cần có răn đe. Do đó có thể nghiên cứu trong quy định chung thêm một điều nói về những hành vi cấm, chế tài xử phạt những trường hợp chưa được cụ thể hóa trong Luật Quản lý thuế.

"Có thể ví dụ như hành vi gian lận hóa đơn, chứng từ, vi phạm về thời gian nộp thuế, khấu trừ thuế, hoàn thuế, lừa đảo chiếm đoạt thuế, khai khống hóa đơn GTGT, thành lập cơ sở kinh doanh để bán hóa đơn GTGT...", Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Chủ tịch Quốc hội cho biết dự thảo đã liệt kê 26 nhóm đối tượng không chịu thuế, trong đó chuyển 10 nhóm hàng hóa sang chịu thuế 5%...

Với đối tượng không chịu thuế GTGT, Chủ tịch Quốc hội đề nghị nghiên cứu thêm các ý kiến nhà khoa học, trí thức đề xuất nên chăng đưa sách chuyên khảo vào đối tượng miễn thuế GTGT. Hiện trong dự thảo luật mới nói đến sách giáo khoa, trong khi sách chuyên khảo có hàm lượng khoa học rất cao, loại tri thức cao hơn và cần được khuyến khích.

Đáng chú ý, Chủ tịch Quốc hội nêu vấn đề đó là, lĩnh vực báo chí xuất bản có đưa vào luật này hay không?. "Hiện nay báo giấy với báo điện tử thì đều khó khăn cả, báo điện tử cũng rất khó khăn. Kinh tế báo chí rất khó khăn trong điều kiện quảng cáo trên nền tảng trực tuyến rất phát triển như hiện nay. Lĩnh vực báo chí đang rất khó, các đồng chí cũng nên nghiên cứu thêm chỗ này", Chủ tịch Quốc hội nêu.